Özet
GİRİŞ ve AMAÇ
Kanser tedavisindeki gelişmeler ve yenilikler sayesinde hemen hemen tüm kanser türlerinde sağkalımda artışlar dikkat çekmektedir. Metastatik hastalarda dahi uzun sağkalım süreleri olanaklı hale gelmiştir. Sonuç olarak karşımıza uzun süredir değişik evrelerde kanser tanısı ile yaşamını sürdürmüş ancak sürekli sağlık hizmetine ihtiyaç duyan bir hasta grubu çıkmaktadır. Bu çalışma ülkemizde gastrointestinal sistem malignitesi tanılı hastalara sunulan Evde Sağlık Hizmetleri (ESH)’nin ülkemizdeki faaliyet sürecinin değerlendirilmesi amacı ile planlanmıştır.
YÖNTEM ve GEREÇLER
2011-2017 yılları arasında ösafagus, mide, ince barsak, kolon, rektum, karaciğer, pankreas ve safra yolu malign neoplazmı tanısı almış hastalara sunulan ESH kapsamında ulaşılan hasta, yapılan vizit sayıları ve hizmet sunan ekip sayıları değerlendirildi.
BULGULAR
Nörolojik ve psikiyatrik hastalıklar, kardiyovasküler hastalıklar ve ortopedik hastalıklardan sonra kanser hastaları ESH’ni en sık alan 4. grup hastalığı oluşturmaktadır. Türkiyede 2011 yılında, toplam 593 hizmet ekibi ile başlayan ESH’inde, 2017 yılına gelindiğinde ekip sayısının 662’ye yükseldiği görülmektedir. 2011 yılında toplam yapılan vizit sayısı 344.014 iken 2017 yılında bu rakam 10.917.965 olarak gerçekleşmiştir. 2011 yılında 7278 vizit, kanserli hastalar için yapılmış iken 2017 yılında bu rakam 74.261 dir. Toplam GIS maligniteli hasta vizit sayısı 7 yıl içerisinde 89.389 olarak gerçekleşmiştir.
TARTIŞMA ve SONUÇ
GIS malignitesi olan hastalara verilen evde bakım vizitlerinin sayılarının, malignitelerin insidansı ile doğru orantılı olduğu görülmektedir. Buna göre kolon, mide ve pankreas kanserli hastalar en çok vizit yapılan hastalardır. ESH kapsamında vizit sunulan hasta sayısının yıllar içerisinde kademeli bir artış gösterdiği görülmektedir. ESH’nin bakanlık politikası haline getirilmesi, ekip sayılarının arttırılarak hizmete ulaşmanın kolaylaşması ve gerek sağlık profesyonelleri, gerekse hasta ve yakınları tarafından farkındalığın artmış olması bu artışın temel sebepleri olarak karşımıza çıkmaktadır.