Özet
GİRİŞ ve AMAÇ
Enfeksiyon hastalıklarının klinik ve laboratuvar tanısındaki gelişmeler ve yıllar içinde değişen etken spektrumu kanser tedavisi süresince Febril nötropeni (FEN) ataklarının güncel takibini gerekli hale getirmiştir. Bu çalışmada FEN ataklarında değişen paradigmaların ve prognostik faktörlerin araştırılması amaçlanmıştır.
YÖNTEM ve GEREÇLER
Prospektif, gözlemsel yürütülen bu çalışmaya, Nisan 2020-Nisan 2021 tarihleri arasında kanser merkezimizde FEN nedeniyle yatarak tedavi gören 18 yaş ve üzeri solid tümörü ve hematolojik malignitesi olan 145 erişkin hasta alındı ve hastalarda gelişen 176 FEN atağı incelendi.
BULGULAR
Çalışmaya dâhil edilen 145 hastanın %70.3’ünde (n=102) hematolojik malignite mevcuttu FEN ataklarının %46’sında mikrobiyolojik olarak kanıtlanmış enfeksiyon saptandı ve en sık enfeksiyon odağının %27.1 ile alt solunum yolu enfeksiyonları olduğu görüldü. FEN ataklarının %66.2’sinde (n=45) sadece gram negatif, %19.1’inde (n=13) sadece gram pozitif mikroorganizma üredi. Hematolojik maligniteli hastalarda solid organ tümörlü hastalara göre bakteriyemi istatistiksel olarak anlamlı olacak şekilde daha yüksekti (p<0.001). Sıfırıncı günde derin nötropeni olması bakteriyemi ile ilişkili bulunurken (p<0.001), uzamış nötropeninin bakteriyemi ile ilişkisi gösterilemedi (p=0.34). FEN’e bağlı mortalite %9.7 (n=17) oranında görüldü. FEN’de mortalite riski, pnömonisi bulunan hastalarda 10.25 kat ve uzamış nötropenisi olan hastalarda 6.05 kat daha fazlaydı.
TARTIŞMA ve SONUÇ
FEN ataklarının klinik ve laboratuvar bulgularının araştırıldığı bu çalışmada yeni kullanıma giren kemoterapötiklerin etkisiyle FEN kliniğinde pnömoni sıklığının arttığı ve etken profilinde geçtiğimiz dekattan farklı olarak gram negatif mikroorganizmaların daha çok olduğu saptanmıştır. Ayrıca pnomoni ve uzamış nötropeni varlığının mortaliyeti arttırdığı görülmüştür. Kapsamlı multicenter çalışmalar, değişen paradigmalara yönelik yeni yönetim algoritmalarının oluşturulmasına olanak sağlayacaktır.